fbpx

Ken jij iemand met een burn-out?

Die kans is groot. Volgens CBS- en TNO-cijfers is het aantal Nederlanders met burn-out klachten gestegen van 12,4 procent in 2013 naar 14,6 procent vorig jaar. Dat is één op de zeven. De stijging is vooral merkbaar bij jonge mensen en bij vrouwen. Het onderwijs en de zorg scoren hoge percentages. In de week van de werkstress is dit een actueel onderwerp.

Wat is nu eigenlijk een burn-out?

Volgens Wikipedia is het “een fysiologische aandoening waarbij de patiënt emotioneel en fysiek uitgeput is en weinig tot niets kan presteren”.

burn-out

veerkracht

Een burn-out is een heftige gebeurtenis. Het is wat anders dan oververmoeidheid of overspannenheid. Als je oververmoeidheid en overspannenheid vergelijkt met een elastiek dat lange tijd onder spanning staat, kun je een burn-out vergelijken met een elastiek dat geknapt is.

Bij spanningen of oververmoeidheid kun je goed bijslapen om weer de oude te worden. Maar bij een burn-out lukt dat niet meer. Dan is de rek eruit.

Herstel kost tijd

Ik heb het bij een vriend van mij zien gebeuren, Wim. Iemand die veel werk kon verzetten en altijd voor iedereen klaar stond. Die ineens eindeloos kon slapen of op de bank voor zich uit zal te staren, niet in staat tot actie. Wim heeft er, met hulp, bijna 9 maanden over gedaan om weer te kunnen werken. En in de jaren daarna kwam hij nog regelmatig restklachten tegen. De oude symptomen: die plotselinge intense vermoeidheid, het signaal dat hij geen andere keus had dan naar zijn lichaam te luisteren.

Hij was verrast dat het hem overkwam, maar hij besefte wel dat hij al veel jarenlang signalen had genegeerd. Signalen die de mensen om hen heen wel hadden gezien en benoemd. Het was een heftige ervaring. Niet alleen voor hem, maar ook voor de mensen om hem heen, omdat ze zich machteloos voelden.

Actie en rust

Bij een burn-out is de balans van actie en rust in je dagelijkse leven helemaal verstoord. Je energiesysteem is helemaal ontregeld.

Er zijn drie symptomen die bepalen of iemand een burn-out heeft. Dit zijn:

  • lichamelijke en emotionele uitputting
  • cynisme
  • verminderd zelfvertrouwen.

Klachten

Het uit zich in enorme vermoeidheid en concentratiegebrek.
Andere kenmerken zijn slaapproblemen, emotionele stemmingswisselingen, gepieker, onrust en snel geïrriteerd zijn.

Hoe ontstaat het?

Het gebeurt je nooit zomaar ineens. En ook niet alleen maar doordat je te hard werkt. De oorzaak komt van binnenuit en van buitenaf:

  • Langdurige stress, op je werk en/of privé, zeker als je perfectionistisch bent ingesteld en een groot verantwoordelijkheidsgevoel hebt
  • Je niet gewaardeerd voelen in je werk
  • Het gevoel hebben dat je geen invloed hebt op de gebeurtenissen in je leven
  • Teveel onrust van buitenaf: als je continu alert bent en 24/7 bereikbaar wilt zijn via Internet en je mobiel. De buitenwereld verdringt dan je binnenwereld.
  • Wat in deze tijd ook mee kan spelen: als je onzeker bent doordat je geen vast contract kunt krijgen. Tijdelijke contracten geven meer onzekerheid.
  • Ook wordt genoemd dat de huidige twintigers en dertigers in hun jeugd meer gepamperd zijn en met hoge verwachtingen aan hun loopbaan begonnen zijn. Die bewering laat ik even in het midden liggen. Misschien weten we pas over een aantal jaren, in een terugblik, of dat inderdaad een reden is voor de toename van burn-outs.

De ernst en de impact van de klachten zijn in ieder geval genoeg reden om het te willen voorkomen.

Ik geef je hier 7 tips om een burn-out te voorkomen:

  1. Luister naar signalen en de stress-symptomen van je lijf. Leer waar je grenzen liggen. Als je spanningen voelt in je hoofd, rug of schouders, denk dan eens aan massage als ondersteuning. Het geeft ontspanning voor je lichaam en geest.
  2. Maak tijd voor rust en ontspanning. Daarmee kun je jouw energie en lichamelijke kracht weer opbouwen.
  3. Zoek een goede uitlaatklep, bijvoorbeeld bewegen en sporten. Dit zorgt tegelijkertijd voor een betere slaap.
  4. Zorg voor regelmaat in je dagelijkse leven, in eten, bewegen en slapen.
  5. Kijk eens met een helikopterblik naar je eigen keuzes en eigen kracht. Het is belangrijk om het vertrouwen in jezelf te herstellen. Om jezelf te leren accepteren zoals je bent. En minder te leven naar verwachtingen van je omgeving of die van jezelf.
  6. Realiseer je op welke dingen je wel en geen invloed hebt.
  7. Durf hulp te zoeken bij een arts, therapeut of coach, zodat je een betere balans bereikt: lichamelijk, geestelijk en emotioneel.

 

Tot slot:
herstel na burn-outeen burn-out is nooit alleen negatief. Je leert te luisteren naar je lichaam. Oog te hebben voor je gezondheid. Je leert wat echt belangrijk voor je is. Dan kun je meer genieten van de kleine dingen in je leven. Soms leidt dat er toe dat je beseft dat een andere baan beter voor je is.

Mijn vraag aan jou: wat doe jij om een burn-out of een oververmoeidheid te voorkomen? Je doet mij en de lezers een groot plezier als je hieronder in het reactieveld je antwoord plaatst. Wellicht breng je ons allen op goede ideeën!
Bij voorbaat hartelijk dank.

Anneke Stuij
———————————————-

Over Anneke:

Ze is ontspanningstherapeut voor kinderen en volwassenen.

Bronnenlijst:
CBS en TNO
TNO
Gezondheidsnet.nl
Wikipedia